TDK Sözlüğüne göre: Sudan sebep; baştan savma, inandırıcı olmaktan uzak sebep olarak; Susuzluk ise; susuz olma durumu, kuraklık olarak tanımlanmaktadır.
Yani susuzluk, su’dan ama önemsenmesi gereken ve neticesi kuraklık olan bir sebeptir. Çünkü su; içmek, temizlenmek gibi bireysel olarak / tarımsal, endüstriyel gibi toplumsal olarak ihtiyaç duyulan ve kullanılmak zorunda olunan temel kaynaktır ve akarsu gibi yer üstü, kuyu gibi yer altı kaynaklardan elde edilmektedir.
İlimiz Nevşehir; Meteoroloji Genel Müdürlüğünün Ocak 2021 güncellemeli 12 / 9 / 6 / 3 aylık “meteorolojik kuraklık haritalarına” bakıldığında son bir yıl içerisinde, -normal civarından- en kötü durum olan -olağanüstü kurak- kategorisine doğru hızla kuraklaşmakta olup ve şu an itibarıyla da “şiddetli kurak / çok şiddetli kurak” bölgeler arasında yer almaktadır. Yani gerekli önlemler alınmadığı takdirde yakın bir gelecekte, İlimizin “su’dan sebebi, kuraklık” olarak yaşanmaya başlanacaktır. (https://mgm.gov.tr/veridegerlendirme/kuraklik-analizi.aspx)
Nevşehir İli 2018 Yılı Çevre Durum Raporu verilerine göre;
-İlimizden Kızılırmak nehri geçmektedir.
-İlimiz dahilinde doğal göl bulunmamaktadır. İlimizde mevcut olan göletler DSİ tarafından tamamen sulama amaçlı yapılan göletlerdir.
-Nevşehir ilinin yeraltı suyu potansiyeli 200 hm³ / yıl ‘dır.
-Nevşehir il sınırları içerisinde Kızılırmak ve Konya Kapalı havzasına ait havzalar yer almaktadır. Bu alt havzalarda yeraltı suyu seviyesi hidrojeolojik koşullara göre ve topografyaya göre değişkenlik göstermektedir.
-İlde kentsel su temini için yüzeysel su kullanılmamaktadır.
-Nevşehir Merkez İlçede . içme suyu arıtma tesisleri faaliyete başlamıştır.
-Nevşehir Merkez ilçesi içme suyu temini . kuyudan çıkarılan su pombaj sistemi ile farklı bölgelerdeki depolara isale edilmektedir.
-İl’de genel olarak kuru tarım yapılmaktadır. Sulama yapılan alanların birçoğunda ise gelişmiş sistem yağmurlama ya da damlama metotları kullanılmaktadır.
-Salma sulama metodu ilimizde kullanılan bir metot değildir.
-Damlama, yağmurlama veya basınçlı sulama yapılan alan ve kullanılan su miktarı konularında bilgi edinilememiştir.
-İl genelinde sanayi de kullanılan suyun tamamı yeraltı kuyularından temin edilmektedir. Geri dönüşüm suyu kullanılmamaktadır. (https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/nevseh-r_-cdr2018-20191231115401.pdf)
Rapor verileri 2 yıl öncesinin değerleridir. Bilinçsiz kullanım ve kuraklıkla birlikte İlimiz su rezervi her geçen gün azalmaktadır. Uzmanlar; yer üstü sularının güncel kullanımlarda, yer altı sularının da zor zamanlarda değerlendirilmesi gerektiğini belirtmektedir. İlimizdeki nehir, baraj, gölet gibi yüzey suları enerji, taşkın, sulama amaçlı; yer altı suları da hem içme - kullanım suyu, hem tarımsal sulama suyu, hem de endüstriyel üretim suyu olarak kullanılmaktadır.
Küresel ısınma ile ortaya çıkan iklimsel dengesizliklerle birlikte, İlimizin mevsimsel yağış miktarı olumsuz etkilenmiş; kar ancak Ocak 2021 ortasında ilk yüzünü göstermiştir. Kuraklık çok daha hissedilir olmadan / yeraltı suları çok daha derinlerde aranmadan; yerüstü sularına destek sağlanmalı, ergonomik metotlarla atık / yağmur / kar suları filtrelenip, tekrar kullanılmak amacıyla biriktirilmelidir. Konunun muhatabı ilgililerin ve akademisyenlerin sunacağı bilimsel ve teknolojik projelerle, yerüstü su potansiyeli oluşturulacak tesisler, arazide ve binalarda acilen gündeme alınmalı ve binalarda / tarımda / sanayide kullanıma sunulmalı; toplumun tüm bireylerinin tasarruf bilinciyle hareket etmesi için koordineli çalışmalara hemen başlanmalıdır. Çünkü bugün kullanılan su, dedelerin mirası değil, torunların kullanacağı su’dur.
Bu satırlar; M. TUNCEL, Toplumsal Farkındalık, Nevşehir - 2021; çalışmasından yararlanılarak hazırlanmıştır.
