İŞÇİNİN HAKLARI NELERDİR?
İŞÇİ HANGİ KOŞULLARDA TAZMİNAT TALEP EDEBİLECEKTİR?
Türk hukukunda işçi hakları kanun maddesi içinde yerini almıştır. Pek çok emekçi sigortasız çalıştırıldığı gibi haklarını da kanun maddesinin sunduğu şekilde elde edememektedir. Ülkemizden en çok karşılaşılan sorunlardan biri işçinin sigortasının işveren tarafından SGK Müdürlüğü’ne bildirilmemesi yahut priminin eksik gösterilmesidir. İşçinin aldığı gerçek ücret tutarına karşılık gelen sigorta primi, işveren tarafından SGK Müdürlüğü’ne ödenmek zorundadır ki bu durum işçinin emekli olacağı zaman emekli maaşı tutarına yansıyacak olup hak kaybını önleyecektir. İşçinin maaşının tamamını ve yahut bir kısmını elden teslim alması, işçi haklarının ispatı bakımından uygun değildir. İşçinin maaşı banka aracılığı ile ödenmelidir. İşçinin bir kısım maaşını elden alması, sigorta priminin eksik yatırıldığının bir göstergesi olabilecektir. Böylesi durumların tespiti ile araştırılması gerekmektedir.
İşçinin kanun maddesi bakımından en temel haklarından biri de Kıdem Tazminatıdır. İşçi çalıştığı süre boyunca hesaplanacak Kıdem Tazminatı hakkına sahip olabilecektir. Ancak bu durumun en temel istinası işçin kendi arzusu ile işten çıkması yahut işverenin, işçiyi haklı sebeple işten çıkarması olacaktır.
İşçinin haftalık 45 saati aşan emeği, fazla mesai olarak işçiye ödenmek zorundadır. 45 saati aşan çalışmalarda işçi bu durumu ispat etmelidir. İş kanununda belirtildiği üzere işçinin 7 günlük çalıştığı bir işte en az 24 saat kesintisiz dinlenme hakkı bulunmaktadır. Ancak işverenler kanun maddesine aykırı davranarak zaman zaman personel eksikliğini ya da iş yoğunluğunu sebep göstererek izin kullanması gereken işçinin izin gününü dikkate almayıp işçinin dinlenemeden çalışmasını talep etmektedir. İşçi kendi hafta tatilinde çalıştığı durumda çalıştığı günün ücretiyle birlikte %50 zamlı şekilde ücret elde etmelidir.
Kanun maddesinde hem işçinin hem de işverenin hakları sıralanmıştır. İşverenin her işçiye eşit davranma borcu bulunmaktadır. Cinsiyet, dil, ırk, mezhep felsefi inanç gibi konularda da ayrımcılık yapılamayacağı kanun maddesinde belirtilmiştir. Ülkemizde özellikle çalışan kadınların ayrımcılığa maruz kalması ve eşit ücret almaması gibi durumlar mevcut olabilmektedir. İşveren, eşit davranma yükümlülüğüne uymadığı durumda işçi, işvereninden 4 aylık ücreti tutarında tazminat talep edebilecektir. Yukarıda izah edilen tüm durumlar işçinin çalıştığı yıla ve iş yerinde karşılaştığı duruma göre değişiklik gösterebilecektir. Bu nedenle bir avukat eşliğinde hak aramak sizi en doğru sonuca ulaştıracaktır.
Sorularınız için ulaşabilirsiniz.
AV. MELİKE DEMİREKİN
