DEĞİŞİM
Kar yağıyor; sulu sepken.
Adil Tekin Sanat Galerisi'nin, Dağkapı Yeraltı Çarşısı'nın üzeri.
Her zaman kalabalık olan yer ıssız. Hava soğuk olmasa da, insanlar dışarda gezmeyi sevmiyor.
Baktım, çekik gözlü bir adam deriden yapılmış yelek, eldiven, çocuk patiği satıyor.
Elindeki şemsiyeyi kendisi için değil, bu el yapımı ürünlerin ıslanmaması için kullanıyor.
'' Günaydın ! '' dedim.
Karşılık verdi '' Aleykümüsselam.''
'' Nereden geldin ? ''
'' Ceylanpınar' dan ? ''
'' Sen Özbeklere benzersin. ''
'' Dogruu... Ben Özbeğim. ''
'' Adını öğrenmek isterim, bir sakıncası yoksa ! ''
'' Elbet süylerim ismimi. Canıbek. ''
'' Bunları kendiniz mi yapıyorsunuz Canıbek ? ''
'' Hee ya. Hanemizde yaparız, cümle fertlerimizle.''
'' Devlet sizi Ceylanpınar'a yerleştirdi, değil mi ? ''
'' Doğru dersin efendim. Allah Turkiya DEvleti'nden razı olsun. Biz Afganistan Özbekleriyiz. Dövlet bizi teyyareleriyle Pakistan'dan alıp getirmiştir. ''
Kar yağıyor.
El yapımı deriden ürünleri inceliyorum.
Son derece güzel, nitelikli deri kullanılmış. Emek ürünü hepsi. Albenili yelekler.
İki tanesini ayırıyorum. Bir de eldiven takımı. Bebek patikleri de dikkatimi çekiyor. Çocuklarımız artık lise öğrencisi. Yine de alıyorum bir çift, bir dosta armağan ederiz.
O sırada bir Diyarbakırlı geliyor yanımıza.
Kırmanci olarak fiyatlarını soruyor.
Özbek satıcı aynı dille karşılık veriyor.
Adam pahalı buluyor olmalı, yüzünü ekşiterek çekip gidiyor.
'' Adam Kırmanci konuştu, sen de aynı dille karşılık verdin. Nasıl öğrendin bu dili ? ''
Gülüyor. Dişleri altın kaplamalı.
'' Ceylanpınar'a yerleşende evlenecek yaştaydım. Bir hatun aradı anam babam. Dul birisini tavsiye ettiler. Zevcem oldu. O ögretti bana kırmanci lisanını .''
Anlaşıldı.
İstediği parayı verdim. Bir naylon torbaya koydu onları. Hiç gerek kalmadı pazarlık yapmağa. Hemen altımızdaki yeraltı çarşısının dükkanlarında bu deri ürünler 4 ya da 5 katına satılıyordur.
Teşekkür ettim. Vedalaştım.
Özbek yurttaşımızın kırmanci konuşması , evime giderken beni düşündürdü.
Hanımından doğan çocuklar anadili olarak kırmançi öğrenecekler. Babanın dili Özbekçe ya da Özbek Türkçesi bizim ülkemizde ne derece geçerli ? Sonuçta çocuklar baba Türk de olsa, kendilerini Kürt bilecekler.
Dil, ırki aidiyeti farklı yönlere çekiyor.
Evlilikler yoluyla küçük bir ''asimilasyon'' olayıdır bu.
''Küçük'' de olsa düşündürücü bir değişim, gelişim.
------------------------
7 Eylül 2025. Diyarbakır
