ÇAYDA Kİ DEM (Mİ)?
Yıllar önce soba üzerinde demlediğim çayı ince belli cam bardaktan yudumlarken ‘’Çayda dem varsa sohbette güzel’’ demiştim. Yazımda çaydan örnek vermek, analiz etmek, ölçmek gibi kavramla demli (enflasyon zehirli) çayı kendimce açmaya çalışacağım.
Son yıllarda enflasyondan ülke olarak hem şikayetçiyiz hem de doğurduğu sonuçlardan ev ekonomimiz cebimiz, cüzdanımız etkileniyor, bununla da kalmıyor doğrusunu söylemek gerekirse psikolojimizde etkileniyor. Hükümet yakın zamanda enflasyon ile mücadele de kamuda tasarruf tedbirlerine gitmek üzere bir takım önlemler aldı, uygulama gerçekleşir ise doğru bir iş yapılmış olur.
Birkaç gün önce şeffaf naylona ihtiyacım vardı, ilimizde Eski Pazar yerinde bu tür ürünler satıldığını bilirsiniz; İş yerinden sekiz metre uzunluğunda bir metre eninde şeffaf naylon almak istediğimi satış elemanına söyledim, ilgili ölçüp kesme esnasında naylonun uç kısmında elli cm lik deformeyi bana göstererek burası kullanılmaz sekizbuçuk metre kesip vereceğim dedi. Banka Kartı ile ücretini ödemek üzere kasaya geldim, işyeri sahibi ‘’ yarım metre fazla kestik birde kartla mı? ödeyeceksin ‘’ söylentisi ile karşı karşıya kaldım, beyefendi elli cm lik kısım kullanılmaz durumda görevliniz fazla ölçüm yapmadı kusurlu olanı yeri belirti bana bu da güzel bir davranış dedim. Uzatmayalım işyerinden ayrıldım.
Esas meseleye gelelim İlimiz Tarım Orman Müdürlüğünde bir görüşme için 15-20 dakikalık bir zamanım beklerken bölgede bulunan kafelerden birinde çay içmek istedim. Kafede oturup bekledim gelen giden ne alırdınız diye soran yok, anladım Self Servis kalkıp görevliden bir bardak çay istedim ve görevlide çay verdikten sonra 55 Tl olduğunu söyledi doğrusu biraz şaşkınlıkla birlikte ücreti ödedim ve ücretin fişini de aldım. Yerime oturduktan sonra alışveriş fişini kontrol ettim 50 Tl içecek ücreti (çay yazmıyor içecek yazıyor) %10 KDV 5 Tl. Neyse demlenmiş (fiyatı zehirlenmiş) çayı içtim.
Hani bir söz vardır Ahlak bir rakamıdır önündeki sıfırlar hayatımızdaki zenginliklerimizdir, bir rakamının Ahlakı kaldırır isen sıfırların bir önemi yok, bunlar sıfırların önüne bir rakamının yerine dokuz rakamını koymuşlar, hani dokuz canlı kedi misali her seferinde bir can rakam kaybederken sekiz, yedi, altı… diyerek bir rakamına kadar düşüyorlar. Bir bardak çay ellibeş Tl! Şuna inanıyorum bu işletme sahibi de enflasyondan şikayet ediyordur aşağıda rakamlarla açıklayacağım bir bardak çayın maliyetini ve üzerindeki dokuz canlı kazancı.
Bir Kg çay ortalama 170 Tl, bir Kg şeker 41 Tl yaklaşık bu miktarlardan 350-400 cam bardak çay çıkmakta biz üçyüzelli diyelim yani bir bardak çay atmışdört Krş bir maliyet buna kira, personel, elektrik, gaz, su gibi maliyetleri de biraz bonker davranarak ekleyelim buda iki lira olsun toplam maliyet ikiliraatmışdört kuruş. Ben bu hesabı real rakamlar üzerinden yaptım aksini söyleyen var mı? bilemem. Sonuç olarak ikiliraatmışdört krş. olan bir ürünün maliyetini hem Self Servis hizmeti ile ellibeş Tl. ye bir bardak demli (enflasyon zehirli) çay müşteriye. Bu arda şunu da belirteyim kardeşim Şeker Pancarı üreticisi 2023 yılı Bir Kg. Şeker Pancarı fiyatı birliraseksebeş kuruştan fabrikaya teslim etti yani Şeker Pancarı üreticisi ekti hasat etti fabrikaya teslim etti aynı zamanda kar etti. Varın siz düşünün kar marjları arasındaki farkı.
Hani yukarda enflasyon, Ahlaktan bahsettik ya burada durup düşünmemiz gereken şey hayat pahalığı, bu hayat pahalığına bizim katkımız çok, haksız, ahlaksız ca kazanma hırsımızın doğurduğu sonucu gerçek rakamlarla anlatmaya çalıştım. Dokuz rakamından hareketle bir Ahlakımız var iken ona enflasyona dayanarak dokuza çıkardık her seferinde birer birer rakam kaybetsek de dokuz canımız bire düşesiye kadar yozlaşmış hırsımız, nefsimizle mücadele etmiyoruz nasıl olsa dokuzuz her seferinde bir rakam kaybetsek ne olur ki. Bir rakamı Ahlak hep yerinde duruyor önemli olan o rakama sahip çıkabilmemiz.
