TARİHTEN SÜZÜLEN AVANOS ŞİİRLERİ

Dr. Faruk GÜÇLÜ

“Arar isen gerçek Meryem oğlunu, elindeki sırığından bellidir. Kör de bilir Avanos’un yolunu, testi bardak kırığından bellidir.”SEYRANİ

Avanos doğal güzelliğinin yanı sıra tarihi açıdan da önemli bir ilçemizdir. Tarih boyunca pek çok medeniyete kucak açmıştır. Nevşehir ilinin en şirin ilçelerinden birisidir.

Avanos doğumlu şairler Suat Taşer, Abdullah Rıza Ergüven ile Avanos’ta yaşayan ve orada vefat eden Hüseyin Çiftçi gibi değerli şairlerimiz vardır. Avanos konusunda en çok şiiri belki vatan özleminden olsa gerek Abdullah Rıza Ergüven yazmıştır.

Kızılırmak Kıyılarında

Güneşli Avanos’tan geçer doğa ile iç içe
Henüz on yaşında var yoğ idim
Söğüt dalından süsledim al atımı
Atım gitti ben gittim ben gittim atım gitti

Bir kartal süzüp kanadın vurdu
Gel kartalım göğün olayım
Yıldızlar ışıyıp yoluma vurdu
Gel ceylanım yolun olayım

Süsledim ceylanımı
Ceylanım gitti ben gittim ben gittim ceylanım gitti.

Abdullah Rıza ERGÜVEN

Sen misin, sen misin iki büklüm
Ziyaret Dağı’ndan aşağı,
Çanak çömlek üstüne bütün yaşamın
Hitit çağından beri

Bel bağlama kardeşim
Aşı tutmaz ağaca

Sen misin sen misin karın tokluğuna
İnce ağrılar uğrağı
Gökte güneş pırıl pırıl
Toprakta yeşeren filiz

Yaslanma iki gözüm
Aşı tutmaz ağaca.

Abdullah Rıza ERGÜVEN

Hititler gelmiş
daha batıya
Lidyalılar, Frigyalılar sonra
Keltler gelmiş gitmiş
Doğum yerim Avanos'a
Çamurlu suyundan içtiğim
Kızılırmak Ovası'na
Ah! Ne çok tarihim varmış.

Abdullah Rıza ERGÜVEN

Abdullah Rıza Ergüven, Avanos’ta yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiş ve yurt dışında yaşamak durumunda kalmış değerini pek de bilemediğimiz şair ve yazarlarımızdan birisidir. Sıla hasretini Avanos şiirlerine yansıttığını görüyoruz.

Abdullah Rıza Ergüven’den sonra öğretmen Mehmet Remzi Güven de Avanos aşkını mısralarla dillendirmiş.

Memleketim,çocukluk aşkım,
Aşıma aş,işime iş kattığım,
Okullarında ilim, irfan gördüğüm,
Memleketim,Avanos'um, birtanem.

Çayırlarında koyun,kuzu güttüğüm,
Akar suyunda serinleyip yunduğum,
Diyarı gurbette burnumda tüttüğüm,
Memleketim,Avanos'um,birtanem.

Ne medeniyetler gelmiş geçmiş üstünden,
Toprağından testi bardak yapmışlar,
Kızların,gelinlerin halı dokuyup satmışlar.
Memleketim,Avanos'um birtanem.

Bağrından akar Kızılırmak'ın,
Kuzeyinde yüksek Ziyaret Dağın,
Ortasında cennet gibi bağların,
Memleketim,Avanos'um,birtanem.

Ne öğretmenler yetiştirdin,
Ne okullar yaptırdın,
İlim irfan görsün çocuklarım yetişsindiye,
Memleketim,Avanos'um,birtanem.

Mehmet Remzi GÜVEN

Avanos ilçesine özgü çanak, çömlek yapımının tarihi oldukça eskilere dayanmaktadır. Avanos bir çok medeniyete kucak açmıştır. Halıcılıkta Avanos ilçesinde yıllardır önemli bir geçim kaynağı olmuştur.

AVANOS

Çanak, çömlek çamurundan

Sızan ince acılar

Avanos’ta saza vurup

Türküye dönüşür

Tarihin zembereğinden

Süzülen ince ışık

Çıkmış Ziyaret Dağı’na

Avanos’a bürünür.

Faruk GÜÇLÜ

Avanos denilince akla ilk gelen isimlerden birisi de kuşkusuz Avanoslu Selahattin olarak bilinen Selahattin Küçükdağ’dır. Avanoslu Selahattin türkülerinde de Avanos önemli bir yer tutar.

Karşı bağda sıra sıra bademler
Otursun ağlasın yari gidenler
Ne sen bana doydun ne de ben sana
Yıkılsın gurbeti icat edenler

Keklik olsam çalı dibi eşerdim
Zengin olsam kız ardına düşerdim
Alıverin filintamı oymadan
Gidiyorum Avanos'a doymadan

Karşı bağda badem gülüp duruyor
Yaprağı dalında solup duruyor
Bir iyiyi bir kötüye vermişler

Keklik olsam çalı dibi eşerdim
Zengin olsam kız ardına düşerdim
Alıverin filintamı oymadan
Gidiyorum Avanos'a doymadan

Perde olsam pencerene çekilsem
Bal mum olsam başucuna dökülsem
Saat beşte kapısına dikilsem
Acep bana sefa geldin der m'ola

Keklik olsam çalı dibi eşerdim
Zengin olsam kız ardına düşerdim
Alıverin filintamı oymadan
Gidiyorum Avanos'a doymadan

Karanlık yerlerdedir yurdumuz
Bugünlerde arttı gine(yine) derdimiz
Hep ellerin birer birer yari var
Bir yari de bana çok mu gördünüz

Keklik olsam çalı dibi eşerdim
Zengin olsam kız ardına düşerdim
Alıverin filintamı oymadan
Gidiyorum Avanos'a doymadan

Avanoslu Selahattin KÜÇÜKDAĞ

Üzerinde cennet gibi Koybağı
Şimalinde böyük Ziyaret dağı
Kucağına çekmiş Kızılırmağı
Anadolu incisidir Avanos.

Avanoslu Selahattin KÜÇÜKDAĞ

Avanos, Nevşehir ilinin en eski ,en tarihi ilçelerinden birisidir. Belediyesi, Nevşehir Belediyesi ile birlikte 1867 yılında kurulmuştur. Tarihte pek çok isim almış ve pek çok medeniyete kucak açmıştır.